ලංකාවේ විවාහක කාන්තාවන් බොහොමයක් විවාහය තුළ මහත් ඉවසීමක් පෙන්වනවා. ගෘහස්ථ ප්‍රචණ්ඩත්වය, ගෘහස්ථ හිංසනය යන වචන කන ගැටුනු විට අපට හැඟෙන්නේ සැමියාගෙන් ගුටි බැට කන, අන්ත දුක්ඛිත තත්වයකට මුහුණ දෙන කාන්තාවක්. Women in Need Sri Lanka (WIN) වෙතින් මෙවන් කාන්තාවට අසහාය සහනයක් පිරිනැමෙනවා.
නමුත්, ගෘහස්ථ හිංසනය යනු කුමක්ද යන්නත්, ගෘහස්ථ හිංසනය නිසා පීඩා විඳින කාන්තාවන්ට Women in Need ආයතනයෙන් පිරිනැමෙන අසහාය සේවාව ගැනත් වටිනා විස්තරයක් මෙහි ගෙනහැර පානවා.
ව්‍යවහාරයට කියන්නා සේ ගෙදර සන්ඩු බත් හැලිය ඉදෙනකල් විතරයි කියා කියනවා. මේ වැකියෙන්ද විවාහය පිළිබඳව කාන්තාවගේ දැක්ම කියා පානවා.
ගෘහස්ථ ප්‍රචණ්ඩත්වය නැතහොත් ගෘහස්ථ හිංසනය ගැන ඇති මෙම සම්ප්‍රදායික මතයට ඔබ්බෙන් අර්ථකථනයක් සැපයීමට 2005 අංක 34 දරණ ගෘහස්ථ ප්‍රචණ්ඩත්වය වැළැක්වීමේ පනත සමත් වී ඇත. ගෘහස්ථ ප්‍රචණ්ඩත්වය වැළැක්වීමේ පනත හරහා කාන්තාවට සහන රාශියක් දෙනවා.
ඒ තුළින් විවාහය යන බැදීමට සීමා නොවී විවිධ මට්ටම්හි සිටින පුද්ගලයන්ගේ ජීවිත හිංසාවෙන් තොරව ගෞරවණීය ලෙස ගත කිරීමට පිළියම් ලබාදෙනවා.
අනොන්‍ය අවබෝධය, එකිනෙකාට ගෞරවය කිරීම වැනි මූලික ගුණාංග වල අකර්මන්‍යතා නිසාත් විශේෂයෙන්ම නිසි සහයක් නොමැති කම නිසාත්, අද ලංකාවේ විවාහයන් වල ඩික්කසාද වීමේ ප්‍රවණතාව විශාල ලෙස වැඩි වී තිබෙන බව බීබීසී වෙබ් අඩවියේ මෙම පුවතින් පවා විස්තර වනවා.
ගෘහස්ථ හිංසනයෙන් පීඩාවට පත්වූවන්ට සේවය සැලසීමට ඇපකැපවී සිටින WIN (Women in Need) ආයතනය විසින්, ගෘහස්ථ හිංසනය ගැනත්, ඉන් පීඩාවට ලක්වූවන්ට සහනය ලබාගත හැකි ආකාරය පිළිබඳවත් අපට පහදා දෙන්නේ පහත ප්‍රශ්ණෝත්තර හරහායි.
ගෘහස්ථ හිංසනය යනු කුමක්ද? ඉන් නිසා පීඩාවට පත්වූවන් Women in Need Sri Lanka වෙතින් සහනයක් ලබාගන්නේ කොහොමද?
1. Women in Need Sri Lanka ආයතනය හා ඔවුන් පිරිනමන සේවාවන් ගැන කෙටි හැඳින්වීමක් කරන්නට පුළුවන්ද?
- අපගේ ආයතනය ගෘහස්ථ ප්‍රචණ්ඩත්වයට පත් වූ කාන්තාවන් හා ගැහැණු ළමුන් වෙනුවෙන් උපදේශන සේවා හා නීති සේවා ක්‍රියාත්මක කරනවා.
- මනෝවිද්‍යා උපදේශිකාවන් ලෙස ගෘහස්ථ හිංසනයට පත් කාන්තාවන්ට තමාගේ ශක්තීන් අවබෝධ කරගෙන ජීවිතය යහපත් ලෙස ඉදිරියට පවත්වා ගැනීමට උපකාර කරනවා.
2. කාන්තාවන්ට Women in Need Sri Lanka පිහිට පැතිය හැක්කේ කුමන අවස්ථා වලදීද?
- තමාට ඇති යම් ගැටළුකාරී තත්ත්වයකදී තීරණයක් ගැනීමට අපහසුව, යම් විශ්වාසනීය තුන්වන පාර්ශවයක මැදිහත් වීමක් අවශ්‍ය වන අවස්ථා වලදී.
3. පුරුෂාධිපත්‍යය බහුලව පවතින අප රටේ, තමන් ගෘහස්ථ හිංසනයට ලක්වන බව කාන්තාවකට පෙන්වන සාධක මොනවාද?
- තමන්ගේ අදහසට නිවස තුළ ඉඩක් නොමැති වීම
- මානසික හා කායික පීඩනය
- ආර්ථීක ශක්තියක් නොමැති වීම
- සමාජගත වීමට ඉඩක් නොමැති වීම
4. ගෘහස්ථ හිංසනය ට ලක්වන කාන්තාවක් මුලින්ම කළ යුත්තේ කුමක්ද?
- මේ පිළිබඳව තමාගේ පවුලේ අයව දැනුවත් කිරීම
5. මූල්‍ය ගැටළු නිසා හිංසා විඳිමින් අසරණ වන කාන්තාවට දිය හැකි පණිවුඩයක් තිබේද?
- රැකියාවක් කරන අයෙකුනම් විවාහයෙන් පසුවත් රැකියාව කරගෙන යාම සුදුසු ලෙස අපි දකිනවා.
- තමාගේ දක්ෂතා අනුව යම්කිසි ස්වයං රැකියාවක හෝ නිරත වී ස්වාමියාගෙන් පමණක් යැපෙන්නනෙකු නොවීම වඩාත් සුදුසු වනවා.
6. අධික වද හිංසා වලට ලක්වන කාන්තාවකට නිවසින් පලාගොස් සරණ පැතිය හැකි ආයතනයක් තිබේද?
- කාන්තා පිහිට ආයතනය නීතිමය රැකවරණය ලබා දේනු ලබනවා. ඊට අමතරව කාන්තාවන්ට රැකවරණය ලබාදෙන වෙනත් රාජ්‍ය නොවන ආයතන ඉතා සුළු ප්‍රමාණයක් ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වනවා.
7. Women in Need Sri Lanka අත්දැකීම් තුළින් හිංසනයට ලක්වන කාන්තාවන්ට කිව යුතු විශේෂ යමක් තිබේද?
- තමන් හිංසනයට ලක්වන බව දැනෙන මුල් කාලයේම ඒ සඳහා ක්‍රියාත්මක වීම වඩාත් සුදුසුයි. ඒ පිළිබඳව කතා කරන්න, අවශ්‍ය ආයතන වලට යොමු වීම ඉතා වැදගත්.
8. ගෘහස්ථ හිංසනය නිසා පීඩාවට පත්වූ කෙනෙක්ට ඔබ හා සම්බන්ධ විය හැකි ආකාර මොනවාද?
- කාර්යාලයට පැමිණීමෙන්
- කාර්යාල දුරකථන අංකය මගින්
9. හිංසාකාර විවාහයකදී කාන්තාවක් ඔබගේ සහය පැතූ පසු, දරුවන්ට අත්වන ඉරණම කුමක්ද?
- දරුවන්ටද නීතිමය රැකවරණය ලබාදිය හැකි වනවා. ඊට අමතරව දරුවන්ගේ මානසික පීඩාවන් සමනය කිරීමට උපදේශන සැසි හා අවශ්‍ය විට සායනික ප්‍රතිකාර වලට යොමු කිරීම ආදිය සිදු කරනු ලබනවා.
10. ශ්‍රී ලංකාවේ, ගෘහස්ථ හිංසනය නිසා පීඩාවට ලක්වූ කාන්තාවක් සුරැකීම හා සම්බන්ධ නීතිමය අණපනත් හා පහසුකම් මොනවාද?
- අණපනත් තිබෙනවා. ගෘහස්ථ හිංසනය වැළැක්වීමේ පනත මූලික පණත වනවා.
11. Women in Need Sri Lanka ආයතනයෙන් ගෘහස්ථ හිංසනයෙන් පීඩාවට පත්වූවන්ට පිරිනමන නීතිමය සේවා මොනවාද?
- නීතිමය උපදෙස් ලබාදීම
- ආරක්ෂක නියෝග ලබා ගැනීම සඳහා කටයුතු කිරීම
- නඩත්තු නඩු සම්බන්ධව පෙනී සිටීම
- ස්ත්‍රී හා ගැහැණු දරුවන්ගේ දූෂන වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම
12. හිංසනයට ලක්වූ කාන්තාවක් කළ යුතු දේවල් (ප්‍රායෝගික, කඩිනම් මෙන්ම නීතිමය) ගැන පියවරෙන් පියවර මගපෙන්වීමක් කරන්නට පුළුවන්ද?
- හිංසනයට ලක් වූ කාන්තාවක් ඒ පිළිබඳව හිතවත් වැඩිහිටියන් දැනුවත් කළ යුතුයි.
- විශ්වාසනීය තුන්වන පාර්ශවයකගේ (උපදේශකයෙකු නම් වඩාත් සුදුසුයි) උදව් පතා තම ස්වාමියා සමග ඉදිරියට යාමට හැකියාවක් ඇත්දැයි බලා ඒ සඳහා කැපවී කටයුතු කරන්න. එසේ ගන්නා උත්සහයන් නිශ්ඵල නම් හෝ එය කළ නොහැකි නම් හෝ සියලූ අත්‍යාවශ්‍ය සහතික (උප්පැන්න, විවාහ, අධ්‍යාපන වැනි සහතික) රැගෙන නිවසින් පිටතට යාමට සුදුසු වේ.
- නිවසින් බැහැර වන විට පොලිසියේ පොලිසියේ පැමිණිල්ලක් කිරීම
- ආරක්ෂිත ස්ථානයකට දරුවන් සමග යාම
- පහරදීමකින් ශාරීරික හානියක් ඇත්නම් රජයේ රෝහලකට ඇතුළු වී අවශ්‍ය වෛද්‍ය සහතික ලබා ගැනීම.
- ගෘහස්ථ ප්‍රචණ්ඩත්වයට සම්බන්ධව කටයුතු කරන ආයතනයකට හෝ නීතිඥවරයෙකු ළඟට ගොස් නීතිමය රැකවරණය ලබා ගැනීමට කටයුතු කිරීම
13. හිංසනයකට ලක්වන කාන්තාවකට ඔබ් හා රහසිගත ලෙස දුරකතනයෙන් සම්බන්ධ විය හැකිද?
- කාන්තා පිහිට ක්ෂණික ඇමතුම් අංකයට ඕනෑම අවස්ථාවකදී සම්බන්ධ විය හැක
(අංකය: 0114718585) මෙම අංකය දවසේ පැය 24 තුළම ක්‍රියාත්මක වේ.
